O mito…

A Burla Negra foi un barco pirata que asucaba o Atlántico en busca de botín. Aparecía de súpeto de entre a néboa sen que as vítimas notasen a súa presenza ata que xa era demasiado tarde e, polo tanto, non tiñan nin a máis mínima posibilidade de defenderse. Era o barco máis rápido do Atlántico e a súa tripulación caracterizábase pola súa bravura e un alto sentido da xustiza.

Na Burla só cabían xs amantes da liberdade. Só eran benvidas aquelas persoas que non estiveran sometidas máis que á súa propia vontade e que, polo tanto, conducíanse sen medo e sen respectar as normas establecidas. A Burla Negra non atacaba aos barcos de bandeira española, pero non navegaba baixo a bandeira de ningún país nin baixo a de ningún deus. Tanto a tripulación coma o barco en si, aínda que estaban capitaneadas por Benito Soto, non tiñan dono. Na Burla Negra só se acataba o código da pirataría (todxs tiñan dereito a voto, o botín repartíase a partes iguais,…), ao que estaban sometidxs todxs por igual. O capitán era capitán porque a tripulación así o decidía, non dependía de ningún outro factor.

A Burla Negra foi en orixe un barco negreiro antes de se transformar en barco pirata e os seus membros, que conformaban parte daquela tripulación, son persoas que se embarcan nese navío para gañarse a vida pero que, pouco a pouco, van cuestionándose o funcionamento de tal empresa. O tratamento deshumanizado dxs escravxs, o mal carácter e a falta de escrúpulos dos altos mandos así como o trato inxusto á tripulación, fai que Benito Soto e un grupo de mariñeiros decidan amotinarse mentres o barco se atopa fondeado na costa africana. Unha vez toman o barco, abandonan en terra á tripulación e liberan aos escravos convidándoos, se eles así o queren, a se unir a elxs.

De alí parten cara a unha illa onde decidirán que plan seguir. Pintarán todo o barco con chapapote, para así poder camuflarse con facilidade entre a néboa e a noite; izarán a bandeira pirata e comezarán as súas andanzas abordando todo tipo de barcos de onde sairán sempre victoriosxs. Despois de apoderarse do barco e do seu botín, abandonaban á tripulación en terra, afundían o barco e repartían o botín a partes iguais entre todxs xs piratas.

Os tesouros da Burla Negra atópanse escondidos en diferentes illas do atlántico e en Galiza. Nalgúns casos a tripulación tiña que repousar en terra e soían pedir acubillo en casas de persoas pobres, ás que sempre agasallaban cun anaco do botín acadado se accedían.

Os días da Burla Negra rematan cun erro do temonel que fai que o barco embarranque e parte da tripulación sexa apreixada. Benito Soto, que nun primeiro momento consegue escapar, vai ser denunciado por unha das súas primeiras vítimas, quen o identifica, e acabará os seus días aforcado polos ingleses.

Hai quen di que hoxe a Burla Negra, con Benito Soto á cabeza, aparece nas noites de néboa pecha en alta mar cando a codicia ou a inxustiza fan presenza nalgún dos barcos que navegan polo Atlántico, especialmente en latitudes pŕoximas á costa galega.

A Burla Negra fica no imaxinario colectivo como un símbolo de liberdade e xustiza. De non sometemento ás normas establecidas en busca do futuro esperado. Aínda que non está totalmente demostrado crese que José de Espronceda dedicou á figura de Benito Soto a Canción do Pirata.

[…]
Que é o meu barco? O meu tesouro.
Que é o meu Deus? A liberdade.
A miña lei? A forza e o vento!
A miña única patria? A mar!
[…]

… A realidade

A principios do século XX, no areal de Santa María en Cádiz, as fortes mareas deixaron ao descuberto os restos dun bergantín e centos de moedas cuñadas no século XVIII.

Tratábase da “Burla Negra”, o barco capitaneado polo galego Benito Soto, o derradeiro pirata do século XIX, aforcado en Xibraltar en 1830*.

Nado no barrio da Moureira en Pontevedra en 1805. Empezou traballando con seu pai e irmáns na pesca, e xa moi novo embarca nun mercante polos mares do Atlántico, enrolado nun barco dedicado ao tráfico de escravos, chamado “El Defensor de Don Pedro”. Na costa de África, xunto co seu segundo, Víctor Barbazán, deciden amotinarse e abandonar o resto da tripulación en Ghana. Rebautizan o barco coma “A BURLA NEGRA”.

A partir dese momento dedícanse á piratería e atacan canto barco atopan no seu camiño, agás barcos españois. As súas principais vítimas son ingleses, americanos e portugueses, acadando unha reputación sinistra . Nace a lenda da Burla Negra e nas tascas mariñeiras de Inglaterra, a omnipresente ameaza da “Black Joke” aparece a cada intre.

Tras cinco anos de saqueos e abordaxes: Morning-Star, Sumbury, Cessnock, Topacio, New Prospect, etc, deciden repartirse as riquezas e retirarse. “A Burla Negra” pon rumbo ao peirao de Pontevedra, camuflado baixo o pseudónimo “Buen Jesús y las Ánimas”.

En abril de 1828 a Burla Negra bota áncora e traslada parte do tesouro a terra (que se oculta para vendelo posteriormente). Logo fai o mesmo na Coruña e o 5 de maio parte cara a Cádiz. O 9 de maio, por mor dun temporal, embarrancan nas areas de Santa María (Cádiz). Os piratas, cheos de cartos, fan festa rachada na capital gaditana durante seis días, son recoñecidos por unha das súas primeiras vítimas e son prendidos. Benito Soto e outros tres conseguen fuxir a Xibraltar onde, finalmente, son detidos e xulgados polos ingleses. O 25 de xaneiro de 1830 Benito Soto é aforcado, o seu corpo, despezado e a súa cabeza, espetada nunha alcaiata para escarnio público. As súas derradeiras palabras foron: “Adeus a todos, a función rematou!”.

^{*Algúns datos apuntan a que sucedeu en 1833.}